Ekosistem Hizmetleri

Ekosistem hizmetleri kısaca doğa üzerinden sağlanan her türlü fayda şeklinde tanımlanabilir. İnsanoğlu olarak doğaya tamamen muhtacız. Doğa olmadan yaşamımızı sürdürmemiz mümkün değildir. Çünkü insanoğlu olarak her türlü ihtiyaçlarımızı doğa üzerinden karşılıyoruz ve sadece ihtiyaçlarımız değil her türlü isteklerimizin cevabı doğa olmuş durumda. Doğa üzeridnen oksijen ile nefes alarak yaşamımızı devam ettiriyoruz, ağaç keserek kağıt, ısınma ve barınak gibi ihtiyaçlarımızı gideriyoruz, toprağı ekerek besin üretiyor, doğada oluşan besinleri kullanıyoruz ve sadece toprak değil nehir ve denizlerde bulunan besinlerden de faydalanıyoruz, içtiğimiz su doğa tarafından bizlere sunuluyor hatta giydiğimiz kıyafetler de doğa üzerinden karşılanmaktadır. Aklımıza gelebilecek her türlü ihtiyaçlarımızı doğa üzerinden karşılıyoruz. Doğanın bize sunmuş olduğu faydalar ise ekosistem hizmetleri olarak adlandırılmıştır. Eskiden günümüze bu isim üzerinde birçok değişiklik olmuş olsa da sağlanan faydalar üzerindeki değişim ise gün geçtikçe artmaktadır.

Ekosistem Hizmeti Türleri:

Ekosistem hizmetleri sağlanan faydalar çerçevesinde dört farklı gruba ayrılmaktadır. Bunlar:

Tedarik Hizmetleri:

Adından da anlaşılacağı gibi tedarik hizmetleri insanların doğa üzerinden sağlamış olduğu her türlü faydalardır. Besin kaynakları, su kaynakları ve hayvanlar insanlar için sağlanan faydalardır. Bunlara ek olarak ise yakmak için kullanılan odun, ev yapmak için kullanılan malzemeler, sağlık için kullanılan tıbbi ilaçların ham maddeleri ve daha sayamadığmız kadar fayda tedarik hizmetleri olarak kullanılmaktadır.

Düzenleyici Hizmetler:

Ekosistemin insanlara fayda sağlamasının dışında bir de kendisine ait bir düzeni vardır ve bu düzen doğayı yaşanabilir kılmaktadır. Bununla kalmayarak insanoğlu için birçok fayda sağlamaktadır. Bu hizmet ise düzenleyici hizmetler olarak adlandırılır. Buna örnek olarak ise bitkilerin oksijen üretmesi, ağaçların toprağı tutarak erezyonu önlemesi, bakteri ve ayrıştırıcıların atık maddeleri ayrıştıması gibi birçok örnek verilebilir. Tüm bunlar ekosistemi yaşanabilir ve sürdürülebilir kılmaktadır.

Kültürel Hizmetler:

Sadece insanoğlunun doğa üzerinde bir etkisi yoktur. Doğanın da insan üzerinde göz ardı edilemeyecek kadar bir etkisi bulunmaktadır. Bunlara örnek olarak ise doğanın insanğluna verdiği ilham, bilginin inşası ve maddi olmayan birçok örnek mevcuttur. Bu hizmetleri ise kültürel hizmetler olarak adlandırmaktayız.

Destekleyici Hizmetler:

Destekleyici hizmetler tek başına bir anlam ifade etmez ve bununla birlikte kültürel hizmetler ve destekleyici hizmetler de bir anlam ifade etmez. Bu hizmetler birbirleri ile bir uyum içerindedir. Bu hizmet ise bize besin tedariği, fotosentez, doğa olayları ve su döngüsü gibi birçok fonkisyon için çalışan hizmettir.

Kaynak:

The National Wildlife Federation/Ecosystem Services - Bağlantı